VỀ ĐIỆN BIÊN – VỀ MIỀN HOA BAN.

Nhắc đến hoa ban mà không nói đến lễ hội Hoa Ban Điện Biên thì quả là một thiếu sót lớn. Lễ hội Hoa Ban Ðiện Biên đã trở thành “thương hiệu” được du khách trong và ngoài nước biết đến như một sản phẩm du lịch đặc trưng.Thế nhưng không nhiều người biết rằng, Lễ hội Hoa Ban đã có từ xa xưa,  là một lễ hội mang yếu tố văn hóa tâm linh, tín ngưỡng của dân tộc Thái và một số dân tộc có sự giao thoa với nền văn hóa Thái. Nó không chỉ diễn ra ở mảnh đất Ðiện Biên mà còn hiện diện trong đời sống văn hóa tâm linh của đồng bào ở nhiều nơi thuộc khu vực Tây Bắc. Lễ hội Hoa Ban xưa còn được gắn với lễ hội Xên Mường hay lễ hội Cầu mùa, thường được tổ chức vào dịp tháng 2 âm lịch hàng năm, khi hoa ban bắt đầu nở trắng khắp các sườn đồi. Ðây là dịp để người dân thể hiện tấm lòng tôn kính tri ân với tổ tiên và các vị thần núi, thần sông và cũng là dịp để cầu cho bản mường no ấm, quanh năm mưa thuận gió hòa, mùa màng tươi tốt…

Riêng đối với đồng bào Thái, Lễ hội Hoa Ban còn thể hiện nét văn hóa tâm linh trong đời sống gắn với truyền thuyết về nàng Ban hay “sự tích hoa ban trắng”. Ngày nay, Lễ hội Hoa Ban được nâng tầm lên thành sự kiện văn hóa, du lịch mang tính cộng đồng và xã hội. Nó không chỉ là ngày hội của riêng dân tộc Thái mà đã trở thành ngày hội của cộng đồng các dân tộc tỉnh Ðiện Biên. Lễ hội diễn ra với nhiều hoạt động văn hóa, thể thao, du lịch, lịch sử phong phú, đa dạng như: Diễu hành văn hóa đường phố; không gian văn hóa vùng cao; giao lưu, trải nghiệm các môn thể thao dân tộc . Bên cạnh đó có 2 hoạt động được tổ chức đan xen theo từng năm đó là cuộc thi “Trình diễn trang phục truyền thống các dân tộc” và “Người đẹp hoa ban” đây là những hoạt động mang tính điểm nhấn trong những ngày diễn ra lễ hội đã nhận được sự quan tâm và thu hút đông đảo người dân và khách du lịch.

Lễ hội Hoa Ban được tổ chức một cách quy mô, bài bản và xây dựng thành sản phẩm du lịch mang thương hiệu vì đây cũng chính là dịp để ôn lại truyền thống và tri ân những người con của quê hương, những người anh hùng đã làm nên Chiến thắng lịch sử Ðiện Biên Phủ. Chính vì vậy, tỉnh Ðiện Biên đã chọn ngày 13/3 dương lịch hàng năm là ngày khai mạc Lễ hội Hoa Ban vì đây chính là ngày quân ta nổ phát súng đầu tiên mở màn Chiến dịch Ðiện Biên Phủ (13/3/1954). Ðây cũng là thời điểm hoa ban nở trắng khắp các sườn núi, trên từng con phố, đường đi.